Ülkemiz üretmeyen bir ülke olduğu, çoğu malda özellikle teknolojik ürünlerde dışa bağımlı olmamız ve ülke dışı yabancı yatırımcının, döviz ve teknoloji girdisine ve bunların gelmesine muhtaç olduğumuz bu dönemde en önemli konu ekonomide istikrar sağlamaktır. Faizi yükseltmek, faizi indirmek dövizde yukarı ve aşağıya dalgalanma yapıyorsa bu potansiyel yeni yerli ve özellikle yabancı yatırımcılar ile birlikte mevcut işletmeler içinde belirsizlik gösteren olumsuz bir gelişmedir.

İşletmeler kârlılıklarını ve maliyetlerinin hesabını yapamazsa özellikle ihalelerde çok yüksek rakamlara teklif verilmesi ve perakende satışta yüksek fiyatlı ürün satma zorunluluğu hasıl olacaktır. Burada yatırımcı yüksek faizler ve dövizlerin artışının yüksek riskli oluşu sebebiyle hem üretici ve hem satıcı işletmeler ürettikleri ve sattıkları malın üzerine bu faizleri ve riskleri koymak durumundadırlar.

Bu sebeple özellikle tarımsal ürünlerde üreticide düşük olan ürün müşteriye gelene kadar geçen silsilede her firma ( üretici, komisyoncu, nakliyeci, toptancı ve perakendeci )  faiz ve dövizin maliyetini yansıtıyor böylelikle satışta fiyat belki de beş katına çıkıyor. Geçen hafta ki yazımda fahiş fiyat konusunu bir başka yönden değerlendirmiştim. Şimdi fahiş fiyatın kredi faizleri mazot fiyatlarındaki artışlar, depo ve işçilik maliyetlerinin artışı, köprü ve otoban geçiş ücretlerine yapılan zamlar fiyatların yükselmesine sebebiyet vermektedir.

Dolayısıyla üretici ile perakendeci arasında çok fazla aracı olmasının devletin alacağı tedbirler ve uygulamalarla aracı sayısının azaltılması konusu gündeme getirilmelidir.

Cumartesi gecesi alınan kararla 130 gün atanmış olan TCMB başkanının KHK ile görevden alınması ve yerine bir başka ekonomik düşüncede olan birinin atanması piyasalarda çok olumsuz bir beklenti hasıl olmasına sebebiyet vermiştir. Diğer hukuk ve siyasette olan gelişmelere değinmek istemiyorum. Alınan bu kararlara bizim buradan yorum yapmamız etik ve doğru olmayacağı düşüncesindeyim.

Pazartesi günü ne yaparsa yapsın dövizin artışının bir şekilde durdurulması ve faizin makul seviyelere inmesi gerekmektedir. Bu işin başarılması çok kolay değil hatta çok zor olduğu kanaatindeyim. Vatandaşlarımızın döviz veya altınlarını banka yoluyla alması ve dövizin bir şekilde ekonominin içinde olması lazım. Buna bir metafor yaparak anlatmaya çalışacağım. Diyelim savaştayız devlete ve askere silah ve mermi lazım dolayısıyla siz silah ve mermilerinizi evde kasada veya dolapta tutuyorsunuz silah ve mermi olmadığından ülke savaşta zorluk çekiyor ve mağlup olmakla karşı karşıya kalacak burada vatandaş olarak nasıl silah ve mermilerimizi devlete bağışlamak zorundaysak döviz ve altında da bağışlamak yerine faizle bankaya yatırmak gerekiyor ve bunun bir zorunluluk olduğunu düşünüyorum.

Şunu düşünebilirsiniz devlet iyi yönetilmedi Başkan hep hata yaptı yeter biz mi hep deyip kızıp bu işlemi yapmazsanız daha sonra daha kötü durumlara da düşebiliriz. Bizim düşüneceğimiz tek bir şey var devletin devamlılığı, bağımsızlığı ve sürdürülebilirliği. Bu devlet yönetenlerin değil bu ülkede yaşayan tüm Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının olduğunu unutmayın. Sonucunda gene fatura vatandaşa çıkacak bunun için aklı selim düşünmemiz lazım diye düşünüyorum.

Bu yazının başlığından farklı yorum ve yönlendirici yorum beklenmiş olabilirsiniz, ancak mevcut gelişmeler ışığında ben insanların ekonomik ve yatırım tercihlerini yönlendirmek ve işaret ederek vebal altına girmek istemem. Bu hem vatandaşımıza hem devletimize yapılmış bir hata ve ihanet olur diye düşünüyorum.

Son olarak bu ülkeyi yöneten ne kadar kötü yönetirse yönetsin sonuçta hepimiz bu ülkenin insanıyız ve demokratik olarak çözümler bulmak ve ülkeyi düşünmek hepimizin görevi.

Esen kalın hepinize mutlu, sağlıklı ve bereketli hafta diliyorum.